Aanpak overlast waterplanten


Laatste update: 23/10/2025

Op veel Nederlandse wateren is sprake van een explosieve groei van waterplanten. Deze zorgen voor overlast bij watersporters. Boten raken verstrikt in de planten, koelsystemen verstoppen en schroeven lopen vast. Er ontstaan onveilige situaties en schade aan de vaartuigen. Reddingsmaatschappijen klagen over het moeizaam bereiken van drenkelingen. Bedrijven raken klanten kwijt doordat zij vertrekken naar gebieden zonder waterplanten. Zij lijden bedrijfseconomische schade. HISWA-RECRON houdt de (rijks)overheid verantwoordelijk voor de explosieve groei van waterplanten en vindt dat het maaien van waterplanten in openbaar gebied een overheidstaak is.

Helder waterbeleid
De waterkwaliteit is in de loop der jaren verbeterd waardoor het water helderder is geworden. Door het heldere water in combinatie met een voedselrijke bodem, groeien de waterplanten sterk. Ingrijpen is nodig. Als dat niet gebeurt, komt de totale bevaarbaarheid van bijvoorbeeld het IJsselmeerbekken ernstig in gevaar.

Overheidstaak
Rijkswaterstaat maait in het IJsselmeergebied bij overlast door waterplanten in de vaarroute voor de beroepsvaart. Buiten deze routes maait Rijkswaterstaat niet. HISWA-RECRON is van mening dat het maaien van waterplanten in openbaar gebied een overheidstaak is. En niet van individuele gebruikers of bedrijven.

Tijdig maaien
Veel overlast kan worden voorkomen of beperkt door tijdig te maaien. HISWA-RECRON benadrukt dat Rijkswaterstaat hier een actieve rol in moet spelen en dat structureel maaibeheer essentieel is voor het behoud van veilige en toegankelijke waterwegen.

Zelf maaien
Gebruikers van het water kunnen beperkt maaien, mits zij zich aan regels van Rijkswaterstaat houden: de Handreiking Waterplanten Maaibeheer. HISWA-RECRON zoekt naar verruiming van deze regels.

Stichtingen
In de afgelopen jaren zijn er twee samenwerkingsverbanden ontstaan tussen publieke en private partijen:

  • Stichting Maaien Waterplanten Randmeren
  • Stichting Maaien Waterplanten IJmeer Markermeer

Deze stichtingen coördineren het maaien in hun regio’s en dragen bij aan een betere bereikbaarheid van vaarwegen voor de recreatievaart.

Samenwerkingsovereenkomst waterplanten
Een belangrijke stap in de aanpak van de waterplantenproblematiek is de samenwerkingsovereenkomst waterplanten. Deze overeenkomst regelt de samenwerking tussen overheden en de waterrecreatiesector.  Er moet een structurele oplossing komen, waarbij maaien onderdeel is van een bredere aanpak.

De eerste overeenkomst is inmiddels verlopen. Door diverse omstandigheden laat het sluiten van een nieuwe overeenkomst al ruim een jaar op zich wachten. Het afsluiten van een nieuwe vijfjarige overeenkomst met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat blijkt complex. Toch is het voor HISWA-RECRON van groot belang dat er een nieuwe overeenkomst tot stand komt. Inmiddels is er een intentieovereenkomst opgesteld als tussenstap richting een nieuwe structurele samenwerking.

Resultaat of gewenst resultaat

De overlast van waterplanten terugdringen, zodat er een goed bevaarbaar gebied voor de watersport blijft bestaan.

Documenten

Tags: waterplanten overlast maaien