Invoering van de tiende penning door Alva leidde samen met het recht op godsdienstvrijheid tot een massale opstand en luidde de onafhankelijkheid van Nederland in. Vandaag de dag geen verontwaardiging of verzet. Het land is moe.

Het heffen van toeristenbelasting is discriminatie. De grondslag van de heffing is de overnachting van een niet-ingezetene. De nachtverblijvende toerist belast de “voorzieningen” van de gemeente niet meer of minder dan een toerist die ’s morgens de fiets van de auto haalt, de hele dag rondfietst en ’s avonds met de fiets op de auto naar huis rijdt. Of de auto parkeert en een winkel/ museum bezoekt. Zij gebruiken dezelfde voorzieningen van de gemeente. Ik zou zo snel geen andere diensten kunnen opnoemen die een gemeente aanbiedt aan een toerist. Het feit dat een toerist in een bed overnacht bij een private ondernemer leidt niet tot meer kosten voor de gemeente dan een dagverblijvende toerist. Daarom staat toeristenbelasting op gespannen voet met de grondwet: “Elke burger van en binnen de grenzen van het koninkrijk zal op gelijke wijze worden behandeld.”

Geen belasting zonder inspraak. De burger heeft het recht te weten waarvoor de belasting wordt geheven en te controleren of het voor het omschreven doel wordt uitgegeven. Ik geef je op een briefje dat de gemeente het óf niet kan aantonen óf de kosten zullen marginaal zijn. Alle gemeentelijke voorzieningen en onderhoud zijn immers op basis van volledige jaarlijkse vergoeding geregeld via de uitkering van het Gemeentefonds. Het dubbel heffen van een doelbelasting op een specifieke groep burgers en het niet daaraan uitgeven is immoreel, willekeurig en verlakkerij.

De ondernemer wordt juridisch aangewezen als belastingpachter - een middeleeuws fenomeen - en verhaalt de belasting vrijelijk op zijn gasten. De werking van een belastingpachter is het recht belasting te innen en meer te vragen dan de ondernemer moet afdragen aan de schatkist. De weerloze burger is het slachtoffer. Ik hoor direct de voorstanders van de toeristenbelasting roepen en de btw en loonbelasting dan? Daar is de ondernemer toch ook de incasseerder? Jawel, maar het tarief is voor alle burgers hetzelfde en er is geen vrijheid voor de ondernemer een eigen tarief te hanteren.

Binnen de grenzen van het land is - door het heffen van toeristenbelasting - geen sprake van een gelijk speelveld voor ondernemers. Een woud aan verschillende tarieven, ongebreidelde tariefsverhogingen en zelfs gemeenten die geen toeristenbelasting heffen, dragen bij aan georganiseerde oneerlijke concurrentie. Ook hier geldt weer dat de overheid de plicht heeft bedrijven gelijk te behandelen. De belastingverordening is geheel juridisch dichtgetimmerd. Dat wil niet zeggen dat daarom de heffing moreel aanvaardbaar is. Integendeel. De heersende opvattingen van moraliteit zijn met opzet weggedrukt en vervangen door juridische doelredeneringen om het gewenste resultaat te behalen.

En dan de nieuwste trend van de overheid; gebruik de toeristenbelasting als middel om het toerisme te remmen. Florence heft 10 euro per nacht en haalt daar 60 miljoen mee op. Amsterdam heft 4 euro per nacht plus 8 procent van de accommodatieprijs. Zo wordt de toeristenbelasting misbruikt voor een ander doel (detournement de pouvoir) en laat het zijn ware gezicht zien. Er is geen enkele relatie met de daadwerkelijke kosten van de gemeente.

Betaalbaarheid voor de laagste inkomens die vrijwel geheel afhankelijk zijn van een binnenlandse vakantie staat op de tocht. Schaf de toeristenbelasting af voor eigen volk en stimuleer binnenlandse vakanties. Goed voor de lokale economie, klimaat en verduurzaming.

Auteur: Cees Slager – oud-voorzitter RECRON